Zrozumieć skórę
Starzenie jest procesem postępującym w sposób ciągły. Od pierwszych zmarszczek do bardziej widocznych bruzd, a także od utraty objętości do zwiotczenia skóry mija nawet kilkadziesiąt lat! Starzenia się skóry twarzy nie można porównywać ze starzeniem się skóry reszty ciała, ponieważ skóra twarzy jest poddana mimice oraz sile grawitacji. Za starzenie się skóry odpowiedzialne są stałe ruchy, którym skóra jest poddawana, a także ekspozycja na słońce, palenie tytoniu i nieprawidłowe odżywianie. Dużą rolę odgrywają również czynniki genetyczne. Znamy coraz lepiej czynniki przyśpieszające starzenie i coraz bardziej wiemy, jak spowolnić to naturalne zjawisko fizjologiczne, a nawet poprawić niektóre aspekty z nim związane.
Warto również zwrócić uwagę na przedwczesne starzenie się skóry, czyli inflammaging. Jest on skutkiem częstego wystawiania skóry na działanie czynników zewnętrznych i wewnętrznych, prowadzącego do przewlekłego stanu zapalnego, a w rezultacie do starzenia się skóry. Inflammaging często jest przyczyną wzrostu wrażliwości skóry, a także nasila problemy z nią związane.
Najpierw pojawiają się drobne linie, potem zmarszczki, a na samym końcu występuje utrata objętości. Starzenie się skóry jest nieuniknione, ale pewne czynniki mogą je przyspieszać. Dlatego najlepiej poznać je i unikać ich, aby zapobiegać szybszemu starzeniu! Na szczęście istnieją rozwiązania mające na celu przyspieszenie odnowy komórek i utrzymanie odpowiedniego nawilżenia.
Zapoznaj się z nimi już teraz!
Starzenie oznacza postępujące spowolnienie metabolizmu skóry, które rozpoczyna się u kobiet w wieku 25–30 lat i rozwija się z biegiem czasu. Zauważa się pogarszanie struktury i koloru skóry oraz pojawianie się zmarszczek.
Cieńsza, bardziej sucha skóra staje się mniej odporna na podrażnienia, również mniej elastyczna, ponieważ płaszcz hydrolipidowy zmniejsza się wraz z ograniczeniem wydzielania sebum. Jak wszystkie organy, skóra starzeje się według chronologicznego procesu zaprogramowanego genetycznie. Ale na to zjawisko wpływa także nasz tryb życia, nasze odżywianie, substancje toksyczne, na które jesteśmy narażeni, i dodatkowo stres.
Skóra jest wyjątkowo wrażliwa na czynniki zewnętrzne, ponieważ jest naszą barierą pomiędzy organizmem a otaczającym nas środowiskiem. Chroni nas przed czynnikami drażniącymi, takimi jak promienie UV, smog, wolne rodniki, itp.
Wiemy dzisiaj, że skóra podlega dwóm rodzajom starzenia:
- Starzenie się wewnętrzne: jest to chronologiczne starzenie, konsekwencja upływającego czasu, które dotyczy każdego organizmu i zależy od czynników genetycznych i fizjologicznych, czasami również od czynników chorobowych.
- Starzenie się zewnętrzne: jest ono związane z warunkami i trybem życia, przede wszystkim z ekspozycją na słońce, ale również z zatruciem tytoniem, stresem lub zanieczyszczeniami.
Różne oznaki kliniczne starzenia się skóry:
- Utrata blasku,
- Zmarszczki,
- Utrata jędrności,
- Suchość,
- Dyskomfort,
- Plamy pigmentacyjne.
Na skrzyżowaniu obu procesów znajduje się stres oksydacyjny, jedna z głównych przyczyn starzenia się skóry. Wywołują go przede wszystkim wolne rodniki, które biologicznie uszkadzają struktury naszych komórek (DNA, błony, białka). Organizm również sam produkuje wolne rodniki, ale nasze komórki dysponują odpowiednim systemem obronnym, chroniącym przed ich negatywnym wpływem. Z wiekiem powstaje dysproporcja pomiędzy podrażnieniami (utlenianie), a zdolnościami do obrony (przeciwutleniacze).
Liczba potencjalnych czynników drażniących zwiększa się z wiekiem oraz wynika z uwarunkowań środowiska (UV, zanieczyszczenia, tytoń). Naturalne zdolności obrony skóry ulegają zmniejszeniu, a starzenie postępuje szybciej. Właśnie dlatego przeciwutleniacze odgrywają kluczową rolę w walce ze starzeniem. Są to cząsteczki, które przeciwstawiają się wolnym rodnikom, chwytając je w pułapkę (witaminy C i E), albo wzmacniając system przeciwrodnikowy skóry (selen, cynk, koenzym Q 10, dysmutaza ponadtlenkowa). Ograniczają one szkodliwy wpływ stresu oksydacyjnego na komórki, spowalniając starzenie skóry.
ROLA PROMIENIOWANIA UV
Promieniowanie słoneczne to jedna z najważniejszych przyczyn starzenia się skóry. W celu zrozumienia szkodliwego działania słońca wystarczy przyjrzeć się, jak starzeją się miejsca na co dzień eksponowane na światło, takie jak szyja, dekolt, przedramiona czy zewnętrzna część dłoni i porównać je z miejscami najczęściej zakrytymi ubraniem. Skóra marszczy się i mogą się na niej pojawiać uszkodzenia spowodowane promieniami UV. Promienie UV powodują duże szkody w naskórku i w skórze właściwej. Obrona przed podrażnieniami spowodowanymi przez UV różni się w zależności od fototypu. Skóra osób o blond włosach i fototypie jasnym starzeje się dużo szybciej od skóry ciemniejszej. Intensywność oraz czas ekspozycji na słońce wpływają na fotostarzenie już od czasów dzieciństwa, ponieważ skóra zapamiętuje promieniowanie UV, które otrzymała przez całe życie.
ROLA ZATRUCIA TYTONIEM
Jest to kolejny groźny czynnik starzenia, zarówno z powodu toksyczności bezpośredniej, jak i z powodu toksyczności pośredniej, przez działanie naczyniowe. Zatrucie tytoniem zmienia włókna sprężyste skóry i zwiększa produkcję wolnych rodników. Wystarczy spojrzeć na twarz osoby palącej, która eksponuje się na słońce, żeby zrozumieć wpływ obu połączonych czynników!
ROLA ODŻYWIANIA
Jakość i równowaga naszego odżywiania jest bardzo ważna. Dieta niezrównoważona, uboga w proteiny, lipidy, witaminy, oligoelementy i przeciwutleniacze nie dostarcza narzędzi wystarczających do obrony i regeneracji tkanki. Dlatego należy stosować się do porad rozpowszechnianych w kampaniach z zakresu profilaktyki żywieniowej. Dostarczaj swojemu ciału pokarm niezbędny do życia, taki jak woda, oligoelementy, witaminy, proteiny, lipidy bogate w omega 3 i omega 6, węglowodany wolno przyswajalne itp.
- Jedz co najmniej 5 porcji owoców i warzyw dziennie,
- Urozmaicaj swój sposób odżywiania (proteiny zwierzęce i roślinne, oleje…),
- Nie jedz zbyt tłusto ani zbyt słodko…
Odżywiaj się rozsądnie!
ROLA STRESU
Z biologicznego punktu widzenia wpływ stresu na starzenie się skóry jest taki sam jak na pozostałe części ciała. To znaczy, że stres jest dużym konsumentem energii oraz dużym producentem wolnych rodników. Ale to, co widać najbardziej na twarzy, to napięcie mięśni skóry, czyli ciągłe naciąganie skóry oraz jej starzenie poprzez napinanie. Dodatkowo brak snu lub zaburzenia snu zmniejszają zdolności regeneracyjne i obronne organizmu. Jeżeli chcemy spowolnić proces starzenia, ważne jest, aby prowadzić zdrowy tryb życia (sen, prawidłowe odżywianie, ograniczenie toksyn…).
CZY WSZYSCY JESTEŚMY RÓWNI WOBEC STARZENIA?
Nie, nie jesteśmy równi wobec starzenia! Niektóre skóry starzeją się bardziej i szybciej od innych. Np. skóra cienka i sucha będzie marszczyć się łatwiej niż skóra tłusta i gruba. Skóra jasna będzie marszczyć się szybciej niż skóra ciemna.
Genetyka oraz styl naszego życia wpływają na zdolność regeneracji skóry. Już młodą skórę należy chronić przed czynnikami zewnętrznymi, które sprawiają, że staje się bardziej wrażliwa i starzeje szybciej (słońce, zanieczyszczenia, wolne rodniki itp.). Później możemy również używać produktów działających na pierwsze oznaki starzenia, wspomagających elastyczność skóry oraz jej blask i jędrność.
Mają na celu przywrócenie słabnących z czasem mechanizmów biologicznych skóry. Z wiekiem naskórek regeneruje się wolniej, skóra staje się cieńsza, wymiana pomiędzy skórą właściwą a naskórkiem zmniejsza się, a składniki skóry takie jak kolagen czy elastyna ulegają degradacji.
Skóra jest tkanką, która regeneruje się w normalnych warunkach co 28 dni. Proces ten jest spowolniony w skórze dojrzałej, dlatego potrzebuje ona odpowiednich produktów, które stworzą optymalne warunki wspomagające ją w tym procesie i przywrócą odpowiednią zdolność do regeneracji.
Lepiej zadbana skóra to skóra mocniejsza i bardziej odporna na czynniki zewnętrzne. Skóra jest jak ściana – musi być zarówno elastyczna, jak i odporna. Prawidłowa regeneracja tkankowa pozwala utrzymać ją w optymalnym stanie.
Unikać wszystkich zewnętrznych źródeł sprzyjających starzeniu, stosując się możliwie najpełniej do poniższych wskazówek:
- Unikać ekspozycji na słońce, systematyczne stosować odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną (fotoprotekcję),
- Nie palić papierosów, dbać o zrównoważone odżywianie się, wystarczające spożycie wody w celu odpowiedniego nawilżania skóry,
- Dbać o odpowiednią równowagę emocjonalną, panować nad stresem, zapewnić sobie wystarczającą aktywność fizyczną, prowadzić zdrowy tryb życia oraz stworzyć odpowiednie warunki do snu.
Bardziej niż kiedykolwiek, należy pamiętać o codziennej higienie skóry twarzy. Należy stosować produkty, które oczyszczą skórę, nie podrażniając naskórka.
Można używać peelingów dla pobudzania regeneracji skóry, pod warunkiem że dostosowuje się je do poziomu wrażliwości skóry - szczególnie w przypadku skóry wrażliwej i/lub alergicznej. Taka skóra, niezwykle reaktywna i podatna na stany zapalne przy nakładaniu różnych składników, a szczególnie środków podrażniających (peeling, kwasy owocowe, konserwanty, perfumy), wymaga produktów „podwyższonej ochrony”, specjalnie stworzonych dla skóry wrażliwej. Należy szczególnie uważać na produkty perfumowane i produkty pochodzenia roślinnego. Kosmetyki ekologiczne nie chronią skóry wrażliwej! Idealne będą produkty jak najbardziej bliskie naturze skóry, naśladujące jej mechanizmy biologiczne
Podstawą pielęgnacji przeciwstarzeniowej jest codzienne stosowanie kremów chroniących przed słońcem. Im bardziej skóra się starzeje, tym bardziej staje się sucha - potrzebuje nawilżania i odżywienia.
Od 30. roku życia odpowiednie produkty wykazujące działanie na pierwsze oznaki starzenia pozwalają spowolnić proces starzenia się skóry twarzy, wypełniając drobne zmarszczki. W późniejszym wieku produkty te powinny poprawiać jędrność, objętość i rozluźniać mięśnie twarzy.
Produkty regenerujące najlepiej działają w nocy. Stąd osoby o skórze dojrzałej muszą kłaść szczególny nacisk na odpowiednią higienę skóry wieczorem, aby czerpać jak najwięcej korzyści ze składników aktywnych. Ciało ludzkie jest wspaniałą maszyną dopasowującą się do swojego otoczenia. W dzień walczy o przetrwanie, w nocy odpoczywa i regeneruje się! Podobnie jest ze skórą, a sen jest bardzo ważny dla regeneracji tkankowej.
Im lepiej skóra będzie utrzymana i zregenerowana, tym lepiej będzie w stanie walczyć z podrażnieniami, a procesy starzenia będą zachodziły wolniej.
Przeczytaj też: Co to jest inflammaging i jak zapobiegać starzeniu się skóry?