Zrozumieć skórę
Zrozumieć trądzik różowaty
Trądzik różowaty (łac. rosacea) jest przewlekłą, wieloczynnikową chorobą dziedziczną. Przez długi czas była ona tematem tabu, dlatego wciąż jest mało znana, a jej diagnoza może być utrudniona. Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci rozpoznać główne cechy trądziku różowatego i odróżnić go od innych chorób.
Trądzik różowaty dotyka głównie środkowej części twarzy (policzków, czoła, brody i nosa). Charakteryzuje się występowaniem różnych objawów, które mogą występować pojedynczo lub w połączeniu, w zależności od pacjenta i przebiegu choroby:
- Przemijające lub utrzymujące się zaczerwienienie (rumień),
- widoczne małe naczynia krwionośne (teleangiektazje),
- uczucie dyskomfortu, pieczenie, mrowienie, a nawet ból.
A w najcięższych przypadkach:
- objawy oczne (suchość, stan zapalny, widoczne małe naczynia krwionośne),
- wypryski podobne do trądziku,
- zgrubienie skóry na nosie, który staje się czerwony i bulwiasty (rhinophyma – guzowatość nosa).
Ponadto może mieć znaczące konsekwencje dla psychiki, ponieważ dotyczy twarzy i jest szczególnie widoczna.
Przyczyny trądziku różowatego
Chociaż trądzik różowaty ma wiele przyczyn, istnieją pewne czynniki wyzwalające, których należy być świadomym, aby maksymalnie ograniczyć "zaostrzenia" objawów. Wyzwalacze to zazwyczaj czynniki środowiskowe, które mogą się różnić w zależności od osoby. Najczęstsze z nich to ekspozycja na słońce, stres emocjonalny, zmiany temperatury, picie alkoholu lub gorących napojów, niektóre pikantne potrawy, intensywne zajęcia sportowe i drażniące produkty kosmetyczne. Te różne agresywne czynniki stawiają skórę w stan gotowości, co powoduje reakcję zapalną i nadmierne rozszerzenie naczyń krwionośnych, prowadząc do pojawienia się objawów na twarzy.
Leczenie trądziku różowatego
Obecnie trądzik różowaty jest chorobą przewlekłą, która nie jest w pełni wyleczalna. Dlatego sposób postępowania zależy od objawów klinicznych i ich nasilenia.
Pierwszym krokiem jest próba zidentyfikowania czynników wyzwalających i unikanie ich. Następnie, w zależności od diagnozy, dermatolodzy zazwyczaj sugerują połączenie doustnych i miejscowych (stosowanych na skórę) leków, zabiegów medycznych (laser, elektrokoagulacja), a nawet operacji w celu leczenia zgrubienia skóry na nosie, które tworzy nieestetyczne guzki.
Oprócz leków i zabiegów medycznych, swoją skuteczność w zmniejszaniu zaczerwienienia i łagodzeniu suchości, napięcia, mrowienia, dyskomfortu i bólu wykazują również dermokosmetyki. Skóra reaktywna spowodowana trądzikiem różowatym wymaga stosowania delikatnych, przyjaznych dla skóry kosmetyków, takich jak produkty oczyszczające bez tarcia, produkty do pielęgnacji skóry o ultrakomfortowych konsystencjach i codzienna ochrona przeciwsłoneczna SPF50+.
Ponieważ rozpoznanie trądziku różowatego jest dość skomplikowane, ważne jest, aby skonsultować się z dermatologiem, który postawi diagnozę na podstawie wywiadu lekarskiego oraz badania przedmiotowego, uwzględniając wszystkie obecne objawy:
- utrzymujące się zaczerwienienie na policzkach, nosie, środku czoła i brodzie,
- zgrubienia skóry i rozszerzone pory na nosie,
- krosty,
- obecność małych widocznych naczyń krwionośnych
- lub objawy oczne (zaczerwienienie oczu, zapalenie spojówek, zapalenie powiek).
Możliwe jest również skorzystanie z RosaQol, specjalistycznej skali jakości życia dla pacjentów z trądzikiem różowatym. Poniżej znajduje się kilka wskazówek, które pomogą odróżnić trądzik różowaty od innych chorób skóry. Pamiętaj, że tego typu informacje nie zastąpią wizyty u dermatologa.
Trądzik różowaty czy pospolity?
Oba charakteryzują się zaczerwienieniem, czerwonymi grudkami i białymi krostami na twarzy, ale trądzik pospolity charakteryzuje się również obecnością zaskórników i może prowadzić do powstawania blizn i przebarwień pozapalnych. Obecność zaś widocznych rozszerzonych, małych naczyń krwionośnych jest charakterystyczna dla trądziku różowatego. Wiek pacjenta może również być wskazówką, ponieważ trądzik pospolity jest bardzo powszechny u nastolatków. Wreszcie, trądzik pospolity może dotyczyć innych części ciała (tułów, plecy), podczas gdy trądzik różowaty dotyczy tylko centralnej części twarzy.
Trądzik różowaty czy egzema atopowa?
Egzema atopowa objawia się swędzącymi, sączącymi, a następnie łuszczącymi się czerwonymi plamami na całym ciele, w tym na twarzy. Najczęściej pojawia się u niemowląt w wieku powyżej trzech miesięcy i w zdecydowanej większości przypadków z czasem ulega poprawie, chociaż może utrzymywać się lub nawet rozpocząć w okresie dojrzewania lub w wieku dorosłym. Jej mechanizmy są równie złożone jak w przypadku trądziku różowatego i łączą w sobie czynniki immunologiczne, genetyczne i środowiskowe. Jednak w przypadku wyprysku atopowego występuje komponent alergiczny, a skóra reaguje na pewne elementy, takie jak kurz, roztocza lub sierść zwierząt. Często współwystępuje z astmą, alergicznym nieżytem nosa lub alergicznym zapaleniem spojówek.
Trądzik różowaty czy kuperoza?
Termin „kuperoza” to określenie jednego z objawów klinicznych trądziku różowatego, tj. trwałego rozszerzenia małych naczyń krwionośnych. Trądzik różowaty to ogólna nazwa choroby.
Trądzik różowaty czy toczeń?
Toczeń lub toczeń rumieniowaty jest przewlekłą chorobą zapalną, w której układ odpornościowy atakuje i niszczy komórki własnego organizmu. Może wpływać na kilka narządów, w tym skórę. Na skórze charakteryzuje się rumieniem w kształcie wilczej maski (od łacińskiego lupus) na nosie i policzkach. Może być mylony z trądzikiem różowatym, ponieważ występuje jako zaczerwienienie w centralnej części twarzy.
Co więcej, podobnie jak trądzik różowaty, najczęściej rozwija się u kobiet między okresem dojrzewania a menopauzą. W przeciwieństwie do trądziku różowatego, prowadzi również do owrzodzenia błon śluzowych (głównie na podniebieniu, wewnątrz policzków, na dziąsłach i w nosie) i może również wpływać na inne części ciała (stawy, nerki, osierdzie, układ nerwowy, płuca, krew itp.) Istnieje wiele podobieństw między tymi dwiema chorobami, dlatego ważne jest, aby skonsultować się z dermatologiem w celu uzyskania właściwej diagnozy.
Trądzik różowaty czy łupież różowy (Giberta)?
Łupież różowy jest chorobą zapalną spowodowaną nieprawidłowym funkcjonowaniem układu odpornościowego, objawiająca się uogólnioną wysypką na tułowiu, ramionach i nogach. Rozwija się w ciągu 4 do 14 dni, głównie u dzieci i młodych dorosłych, i zazwyczaj towarzyszy temu świąd. Łupież różowy czasami dotyka twarzy i może być mylony z trądzikiem różowatym.
Trądzik różowaty czy alergia?
Trądzik różowaty nie jest reakcją alergiczną: wiąże się z nadreaktywnością układu odpornościowego i nerwowo-naczyniowego skóry, stymulowaną czynnikami środowiskowymi. Alergia wywołana działaniem promieni słonecznych na twarz może być mylona z trądzikiem różowatym, ponieważ również powoduje zaczerwienienie, ale zazwyczaj jest spowodowana reakcją alergiczną na żywność, leki lub drażniący produkt po ekspozycji na słońce.